Port Ellen whisky to dla miłośników tego trunku legenda. Mieliśmy okazję spotkać się już z tą whisky przy kilku okazjach z czego dwie ostatnie to Port Ellen 37 yo i Port Ellen 39 yo. Tym razem mamy dla Was jednak gratkę niespotykaną, bowiem zapraszamy Was do do miejsca wyjątkowego – to przemysłowa słodownia Port Ellen Matlings, która produkuje słód jęczmienny na potrzeby destylarni whisky na Islay. Wizyta ta jest o tyle nietypowa, że słodownia ta normalnie nie jest dostępna dla zwiedzających i udało nam się zorganizować tę wizytę wyłącznie dzięki bardzo silnemu wsparciu polskiego zespołu DIAGEO, za co serdecznie dziękujemy.
Choć destylarnia Port Ellen funkcjonuje od 1825 roku, to przemysłowa słodownia o tej samej nazwie powstała dopiero w roku 1972. W tym czasie firma SMD (Scottish Malt Distillers) posiadała na Islay trzy destylarnie: Port Ellen, Caol Ila i Lagavulin. Celem osiągnięcia synergii zdecydowano zatem, że produkcja słodu w dużej słodowni może obniżyć koszty, a także podnieść jakość słodu.
Słodownia Port Ellen
Słodownia Port Ellen ma 9 silosów o łącznej pojemności 2040 ton. W słodowni znajduje się 8 stalowych cylindryczno-stożkowych namaczalników o jednostkowej pojemności 25 ton jęczmienia i 30.000 litrów wody.
Każdy z namaczalników ma dwa systemy napowietrzania wykorzystywane zależnie od tego czy w namaczalniku jest sam jęczmień (sucction aearation) lub jęczmień z wodą (pressure aearation).
W słodowni znajduje się 7 stalowych bębnów „Bobby Drums”, z których każdy pomieścić może zawartość dwóch namaczalników. To największe bębny do słodowania w Wielkiej Brytanii. W bębnach znajduje się „green malt”, który napowietrzają duże wentylatory zapewniając optymalne warunki do wzrostu. Co 8 godzin każdy bęben wykonuje pełny obrót na przestrzeni pięciu minut, dzięki czemu kiełkujący „green malt” dobrze się obraca. Czynność ta zastąpiła ręczne przewracanie słodu, które powodowało sławną chorobę zawodową słodowników o nazwie Monkey Shoulder, czyli małpie ramię.
W destylarni znajdują się także 3 piece przemysłowe do suszenia słodu. Każdy z nich może pomieścić całą zawartość pojedynczego bębna. Słód podgrzewa się, a płonący torf dostarcza dym wraz z warunkującymi smak fenolami do słodu. Zatorfienie 50 ton jęczmienia wymaga spalenia około 6 ton słodu jęczmiennego.
Torf wykorzystywany w słodowni Port Ellen pochodzi z Castlehill zlokalizowanego niecałe 3 mile od słodowni. Gotowy słód przechowywany jest w jednym z 35 silosów.
Konkordat gorzelników z Islay
Słodownia działała doskonale aż do początku lat 80tych, kiedy to nastąpił kryzys branży gorzelniczej. Kryzys ten doprowadził do znacznego obniżenia produkcji w destylarniach Caol Ila i Lagavulin oraz do zamknięcia destylarni Port Ellen.
W 1987 roku podpisano niezwykłe porozumienie w myśl którego destylarnie z wysp Islay i Jura kupować będą przynajmniej część swojego słodu jęczmiennego w słodowni Port Ellen, aby ta mogła działać w obliczu obniżonego popytu. Konkordat oznaczał, że słodownia Port Ellen rozpocząć musiała produkcję słodu dla 8 destylarni, które wymagały różnych poziomów zatorfienia do swoich destylatów. Dzisiaj, przez zmiany właścicieli destylarni i zmiany kadr managerskich konkordat nie działa już tak mocno jak kiedyś, ale cały czas pozostaje w mocy.
